Programma 2009
‘Ik zie mijn schaduw dansen’

De 30ste verjaardag - in Bremen zijn wij toegezongen! - vieren we met een jubileumprogramma dat bestaat uit bijzondere koorcomposities van eerder uitgevoerde programma's en een première van een koorwerk dat speciaal voor dit jubileumconcert is geschreven. Met een boeiend en gevarieerd muzikaal verhaal vertellen we de bewogen geschiedenis van de vereniging 4 Mei-Projekt en haar inzet voor een vreedzame en rechtvaardige samenleving. We hebben een aantal blokken samengesteld, die muzikaal en thematisch een eenheid vormen. Door de clustering van stukken krijgt het programma structuur en afwisseling in muziekstijl en dynamiek. Dit jaar zijn we onderdeel van de officiële 4 mei-herdenkingsplechtigheid in de Martinikerk. Daar zingen wij een selectie van het programma. Concerten plaats 19 april zondagmiddag 16.00u Friedenskirche, Bremen Humboldtstraße 175 26 april zondagmiddag 15.15u Engelse Kerk, Amsterdam Begijnhof 48 4 mei maandagavond 20.30u Martinikerk, Groningen 9 mei zaterdagavond 20.30u Doopsgezinde kerk, Groningen Oude Boteringestraat 33 Het koor staat onder leiding van Pieter Kole en wordt begeleid door Eeuwe Zijlstra, orgel en piano, en celliste Anne-Elise Thouvenin.	Ontwerp: Flip Drukker Toegangsprijzen: € 12, (€ 6 Stadjerspas Groningen, Stadspas Amsterdam, CJP, OV), kinderen tot 12 jaar gratis.
Programma Gloria / Theodorakis Asma Asmaton / Theodorakis Armeens oratorium / Avedissian 9 januari / Shostakovich Laatste salvo’s / Shostakovich 3 Gedichten Saul van Messel / Deiman Lazarice/Lastavici / Golemovic Moorsoldaten / Goguel Moenie vrees nie / Heikema De nacht / Niemeijer	Concertprogramma 4 mei    (gratis) Gloria / Theodorakis Armeens oratorium deel 1 / Avedissian 9 Januari / Shostakovich 3 Gedichten Saul van Messel / Deiman Moenie vrees nie / Heikema De Nacht / Niemeijer Extra concerten     25 oktober Münster (D) 8 november Winsum 9 november Nordhorn (D)
De composities De Nacht - Gerrit-Jan Niemeijer. Het 4MP heeft een compositieopdracht verleend aan de Groningse componist Gerrit Jan Niemeijer voor een compositie voor koor en orgel, gebaseerd op twee gedichten: Pogrom van Ed Hoornik en Natzweiler van Rutger Kopland. Pogrom is geschreven in 1938 en het voorspelt de duistere tijden die er aankomen. Het verbeeldt de angst voor een Duitse bezetting twee jaar voordat deze werkelijk plaatsvond. Natzweiler was een nazi-concentratiekamp gedurende de Tweede Wereldoorlog in de omgeving van Straatsburg. Van de in totaal 40.000 gevangenen uit diverse landen zijn er 25.000 op deze gruwelijke plaats omgekomen. In het kamp hebben ook 600 Nederlandse verzetmensen gezeten, waarvan er 280 nooit zijn teruggekeerd. Natzweiler was een 'Nacht und Nebel-kamp' waar mensen spoorloos moesten verdwijnen. In Nederland is dit kamp relatief onbekend en het wordt niet met een aparte plechtigheid herdacht. Met deze nieuwe compositie staan we stil bij het feit dat 70 jaar geleden de tweede wereldoorlog is begonnen. Uit de eerdere programma's worden de onderstaande koorwerken tijdens het jubileumconcert uitgevoerd: Armeens oratorium deel 1 - Avedissian. Het eerste deel uit het Armeens oratorium van Katchatour Avedisian wordt speciaal voor dit jubileumprogramma bewerkt voor koor en orgel door Eeuwe Zijlstra. Het 4MP heeft dit werk uitgevoerd in 1992 samen met een 30-koppig orkest uit Armenië. De aanwezigheid van een orgel op de concertlocaties geeft ons de gelegenheid om dit bijzondere instrument te gebruiken. Avedissian com-poneerde het oratorium ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de Armeense genocide in 1915. Onlangs bleek dat deze kwestie opnieuw actueel werd in de Nederlandse en wereldpolitiek. Dit stuk wordt gezongen in het Armeens. Gloria / Asma Asmaton - Theodorakis Van Mikis Theodorakis worden in het Grieks twee koorcomposities uitgevoerd: Gloria (uit de liederencyclus Liturgie voor kinderen gedood in de oorlog) en Asma Asmaton (uit het liederencyclus Mauthausen). Laatste salvo's / 9 Januari - Shostakovich. Van Dimitri Shostakovich voeren we twee liederen ('Stil zijn nu de laatste salvo's' en 'De 9e januari') uit zijn liederencyclus op teksten van revolutionaire dichters uit. Er wordt in het Russisch gezongen. 3 Gedichten van Saul van Messel - Deiman. Door Frank Deiman zijn in 2005 drie korte liederen voor koor, piano en cello op Groninger gedichten van Saul van Messel gecomponeerd. Dit is gebeurd in opdracht van het 4MP voor het programma over het lot van de Winschoter joden. Moenie vrees nie - Heikema. Moenie vrees nie van Bert Heikema op gedicht van Mathews Phosa. Deze compositie is eveneens in opdracht van het 4MP in 1999 geschreven voor het programma over de hoop, verzoening en democratie in Zuid-Afrika. Die Moorsoldaten - Goguel. Het legendarische lied Die Moorsoldaten is in de jaren '30 geschreven door Johan Esser en Wolfgang Langhoff en op muziek gezet door Rudi Goguel zal ook in dit programma niet ontbreken. Dit lied wordt uitgevoerd door het mannenkoor. Lazarice/Lastavici - Golemovic. Lazarice/Lastavici van Dimitrije Golemovic uit het programma over de oorlog in voormalige Joegoslavië (Liederen zwijgen niet, 1996) wordt gezongen door het vrouwenkoor. De schuingedrukte composities worden niet uitgevoerd op 4 Mei in de MartiniKerk, waar wij 2 blokken van 20 minuten zingen. Doelstelling en verantwoording Met dit programma laten wij een doorsnede zien van de geëngageerde muziek die het 4MP de afgelopen 30 jaar heeft uitgevoerd. Het is een breed programma met muziek variërend van modern klassiek tot composities gebaseerd op volksmuziek. Er wordt in maar liefst 8 verschillende talen gezongen. Met deze muziek memoreren wij de slachtoffers van de tweede wereldoorlog, die 70 jaar geleden begon. Wij zingen over de soldaten van Westerplatte, over het concentratiekamp Natzweiler, over Anne Frank en de kinderen gedood in de oorlog. Daarnaast bezingen we ook een aantal recentere thema's zoals het democratiseringsproces in Zuid-Afrika en de oorlog in voormalig Joegoslavië. Met het gedicht 'Pogrom', dat verwerkt wordt in de nieuwe compositie, staan wij stil bij de bedreigingen van toen, maar ook bij mogelijke bedreigingen van nu. In onze samenleving vinden tegenwoordig vele discussies plaats over de vrijheid van meningsuiting en religiebeoefening. De spanning tussen bevolkingsgroepen is steeds meer voelbaar. 'Het is maar tien uur sporen naar Berlijn'. Hoeveel uur sporen is het naar een samenleving waarin onderlinge wantrouwen en angst ons dagelijks leven gaan beheersen?
Concert 4 mei 2009, Martinikerk Groningen (foto Dušan Brinkhuizen)