Milos Vacek
(1928)Lidice (1977)
De titel van het stuk, Lidice, verwijst naar een dorpje zo'n 20 kilometer ten westen van Praag. Op 9 juni 1942 werden de volgende orders van Hitler ten uitvoer gebracht: 'alle mannen moeten gefusilleerd worden. Alle vrouwen moeten naar concentratiekampen worden gevoerd. Kinderen moeten op één plaats ondergebracht worden; degenen die geschikt zijn om gegermaniseerd te worden, moeten naar SS-gezinnen worden gezonden, de rest ergens anders heen. De gemeente moet afgebrand en met de grond gelijk gemaakt worden.'
De operatie werd nauwgezet gepland en uitgevoerd. 173 mannen werden in de boomgaard geëxecuteerd, de vrouwen en kinderen weggevoerd, alle bezittingen systematisch verwijderd en alle sporen van bebouwing onder een laag aarde bedekt.
Lidice
Deze nacht als een ring van moeder geërfd
Blijft op mijn handpalm van doorgeprikte dromen.
Wie verdoemd en tot menszijn opnieuw
Uitgeroepen wordt
Die van de sterrenas herboren wordt.
En 's nachts tegen de ochtend
Dragen de bosbessen een echo
Ver achter de daken van Bustehrady -
Een afschuwelijk lang ach!
Vlieg, opgeschrikte duif, vlieg weg
Van deze woestende woeste
En maak allen wakker, allen die nog liggen te
Dromen, dat het woord dood al
Onschuldig is gemaakt,
Ach.
Ik zou ze weer naar huis willen brengen,
Liefst nog vandaag of morgen.
Misschien doemt er bij ons al
Een stukje ochtend op.
Inde weilanden ruiken liederen en
De adem van rozen na al de jaren
Het memento in de harten groeit ons
Boven het hoofd.
Door deze verbluffende eeuw
Lopen jonge vrouwen met mannen.
Het motief van het leven dat hier ooit was
Is hier nu terug.
Vertaling: Daniela Máciková
De vernietiging van Lidice